Operacja zaćmy stała się jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów okulistycznych na świecie. Dzięki postępowi w okulistyce, fakoemulsyfikacji ultradźwiękowej oraz stosowaniu innowacyjnych soczewek wewnątrzgałkowych zabieg jest obecnie krótki, bezbolesny, wykonywany w znieczuleniu miejscowym i obarczony minimalnym ryzykiem powikłań.


Zaćma polega na stopniowym zmętnieniu soczewki oka, co prowadzi do zaburzeń ostrości widzenia, obniżenia kontrastu, problemów z widzeniem w jasnym świetle, gorszego widzenia nocnego, a w zaawansowanym stadium - niemal całkowitej utraty widzenia.
To choroba oczu, której nie da się cofnąć za pomocą okularów korekcyjnych, kropli ani leków - jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest chirurgiczne usunięcie zmętniałej soczewki.
Dla wielu osób operacja usunięcia zaćmy jest zabiegiem, który pozwala odzyskać komfort życia. Z perspektywy klinicznej ważne jest, aby pacjent był prawidłowo zakwalifikowany do zabiegu, a cały proces leczenia odbywał się w bezpiecznych warunkach. Warto podkreślić, że operacja zaćmy u pacjenta powinna być dostosowana do stopnia zaawansowania choroby oraz oczekiwań dotyczących widzenia.

W miarę zaawansowania choroby widzenie staje się coraz bardziej zamglone, rozproszone i niewyraźne. Do najczęstszych objawów zaćmy należą:
Zaćma najczęściej związana jest z procesem starzenia, ale jej rozwój mogą przyspieszać m.in. cukrzyca, predyspozycje genetyczne, urazy oka, długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV czy stosowanie niektórych leków.
Zaćma może mieć różny stopień zaawansowania - od niewielkiego zmętnienia soczewki, które daje minimalne objawy, aż po zaawansowaną zaćmę, która uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności.

Rozwój zaćmy bywa powolny, ale u części pacjentów objawy zaćmy narastają szybciej. W takich sytuacjach operacja zaćmy jest konieczna nie tylko w celu poprawy widzenia, ale także w celu zapobiegania powikłaniom. Warto wiedzieć, że zaćma może wpływać na leczenie innych chorób oczu, takich jak jaskra czy zwyrodnienie plamki żółtej.
W przypadku, gdy zmętnienie soczewki jest zaawansowane, pacjent może mieć trudność z codziennymi czynnościami: czytaniem, prowadzeniem samochodu, pracą zawodową czy rozpoznawaniem twarzy. To właśnie moment, kiedy zabieg usunięcia zaćmy staje się koniecznością. Lekarz okulista ocenia stopień zaawansowania choroby i na podstawie badań kwalifikacyjnych ustala najlepszy moment na wykonanie zabiegu.

Fakoemulsyfikacja - najczęściej stosowana metoda
Najczęściej stosowaną metodą jest fakoemulsyfikacja, czyli rozbicie zmętniałej soczewki ultradźwiękami. Metoda ta pozwala lekarzowi na bardzo precyzyjne usunięcie zaćmy, a jednocześnie minimalizuje ryzyko powikłań. U części pacjentów, u których zaćma jest bardzo zaawansowana, operacja zaćmy może wymagać użycia alternatywnych technik, jednak fakoemulsyfikacja pozostaje złotym standardem.
Soczewki jednoogniskowe, toryczne, EDOF i wieloogniskowe
Warto dodać, że metody leczenia zaćmy mogą się różnić w zależności od rodzaju wszczepianej soczewki. Soczewki jednoogniskowe są standardem, ale coraz częściej pacjenci decydują się na soczewki premium, takie jak soczewki EDOF czy soczewki wieloogniskowe. Wszczepienie takiej soczewki pozwala uniknąć konieczności noszenia okularów korekcyjnych.
Operacja zaćmy może być wykonana zarówno prywatnie, jak i w ramach NFZ. Operacja zaćmy w klinice prywatnej daje możliwość szerszego wyboru soczewek premium, krótkich terminów oraz rozszerzonej diagnostyki.
Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym - do oka zakrapla się krople znieczulające. Dzięki temu pacjent jest w pełni świadomy, ale nie odczuwa bólu. Znieczulenie miejscowe jest bezpieczne, nie wymaga hospitalizacji i znacząco skraca czas pobytu w klinice.
W uproszczeniu operacja na zaćmę polega na usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej nową, przezroczystą soczewką wewnątrzgałkową. Jest to zabieg chirurgiczny, który wykonuje się w trybie ambulatoryjnym.
Dla wielu osób z zaawansowaną zaćmą to jedyna skuteczna metoda leczenia, ponieważ krople i okulary nie zatrzymują rozwoju choroby. Jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy pozostaje zabieg, podczas którego lekarz usuwa zmętnienie soczewki i wszczepia nową soczewkę.
Przebieg operacji zaćmy krok po kroku
Przed zabiegiem pacjent przechodzi szereg badań kwalifikacyjnych, które obejmują ocenę ostrości widzenia, pomiar ciśnienia w oku, badanie dna oka oraz biometrię. To właśnie biometria pozwala lekarzowi wybrać odpowiednią moc soczewki wewnątrzgałkowej. Podczas konsultacji lekarz wyjaśnia, jak będzie wyglądać operacja zaćmy krok po kroku i jakie metody leczenia zaćmy są zalecane.
Operacja zaćmy zazwyczaj odbywa się w znieczuleniu miejscowym w postaci kropli. Znieczulenie miejscowe jest bezpieczne, a pacjent przez cały zabieg pozostaje świadomy. Dzięki temu możliwy jest szybki powrót do domu i krótki pobyt w klinice.
Najpierw lekarz wykonuje mikronacięcie o szerokości ok. 2 mm. Nacięcie jest samouszczelniające, więc nie wymaga szwów. Następnie dochodzi do faktycznego usunięcia zaćmy. Ultrasoniczne drgania rozbijają zmętnienie soczewki, a następnie jej fragmenty są precyzyjnie odsysane. Po usunięciu zaćmy wnętrze torebki soczewki jest gotowe na wszczepienie sztucznej soczewki.
Lekarz wprowadza nową soczewkę przez mikronacięcie. Sztuczna soczewka rozwija się w torebce i pozostaje na miejscu przez całe życie pacjenta. Soczewki mogą korygować nie tylko zaćmę, ale również astygmatyzm lub starczowzroczność.
Po zabiegu pacjent otrzymuje instrukcje dotyczące stosowania kropli, ochrony oka i dalszych wizyt kontrolnych. Cała operacja trwa zwykle około 15-20 minut.

Przygotowanie do zabiegu obejmuje:
Pacjent powinien unikać makijażu, kremów i perfum w dniu operacji, a także zapewnić sobie transport do domu.
Zabieg wykonuje się, gdy zaćma:
Ogranicza ostrość widzenia,
Utrudnia czytanie, oglądanie TV, prowadzenie samochodu,
Uniemożliwia wykonywanie pracy zawodowej,
Pogarsza jakość życia,
Utrudnia leczenie innych chorób oczu (np. jaskry, AMD),
Zwiększa ryzyko powikłań okulistycznych.
Do najważniejszych przeciwwskazań należą:
Ostre infekcje oka
Zaawansowane choroby siatkówki lub nerwu wzrokowego
nieustabilizowana cukrzyca lub nadciśnienie
Ciężkie choroby ogólnoustrojowe.
Większość przeciwwskazań ma charakter czasowy - po stabilizacji stanu zdrowia zabieg może być wykonany.
Nowoczesna operacja zaćmy jest jednym z najbezpieczniejszych zabiegów w chirurgii okulistycznej, jednak jak każda interwencja medyczna może wiązać się z niewielkim ryzykiem powikłań. Najczęściej występują:
Zaćma wtórna nie jest nawrotem choroby - jest to naturalny proces zmętnienia torebki soczewki, który leczy się laserowo (kapsulotomia YAG). Zabieg jest szybki, bezbolesny i wykonywany w trybie ambulatoryjnym. Zabieg wykonywany jest jednorazowo - nie ma po nim nawrotów zaćmy wtórnej.

Aby móc przystąpić do zabiegu, konieczna jest kwalifikacja. Na jej podstawie wybierana jest indywidualna droga leczenia zaćmy.
Co ocenia lekarz podczas kwalifikacji?
Wybór soczewki zależy od potrzeb pacjenta.
Jakie soczewki należą do najczęściej stosowanych?

Większość pacjentów zauważa znaczną poprawę widzenia już kilka godzin po zabiegu. Ostre widzenie stabilizuje się w ciągu kilku dni, a pełna poprawa trwa kilka tygodni. Wiele zależy od:
Nowoczesne soczewki pozwalają na bardzo dobre widzenie, a w przypadku soczewek premium możliwe jest również wyraźne widzenie na różne odległości bez okularów korekcyjnych.
Poprawa widzenia może nastąpić już po kilku godzinach, choć pełna stabilizacja trwa zwykle do kilku tygodni. Przez kilka dni może występować uczucie ciała obcego, łzawienie lub zamglenie widzenia. Należy stosować krople przeciwzapalne i antybiotykowe zgodnie z zaleceniami lekarza. Przez co najmniej tydzień unikać wysiłku fizycznego, podnoszenia ciężarów i pocierania oka. Konieczne są wizyty kontrolne - najczęściej dzień po zabiegu, po tygodniu i po miesiącu. Dzięki nowoczesnym technikom i odpowiednio dobranej soczewce pacjent może odzyskać komfort widzenia na długie lata.
Zaćma jest chorobą, której nie można cofnąć farmakologicznie. Jedynym skutecznym sposobem leczenia jest operacja zaćmy, która pozwala usunąć zmętniałą soczewkę i przywrócić ostre widzenie. Dzięki nowoczesnym metodom, takim jak fakoemulsyfikacja i zaawansowane soczewki wewnątrzgałkowe, pacjent może cieszyć się komfortem widzenia na wiele lat.
Nie, wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym.
Około 15-20 minut.
Nie tego samego dnia, lekarz oceni to podczas kontroli.
Nie, ale może wystąpić zaćma wtórna.
Zwykle po kilku dniach, zależy od wykonywanego zawodu.
Wybierz dogodny termin i spotkaj się z naszym specjalistą – bez wychodzenia z domu